Ορισμός και προσδιορισμός
Όπως υποδηλώνει το όνομα, το blockchain είναι μια αλυσίδα που απαρτίζεται από μπλοκ που περιέχουν πληροφορίες. Με άλλα λόγια, πρόκειται για ένα είδος βάσης δεδομένων ή λογιστικού βιβλίου (ledger) όπου τα δεδομένα συλλέγονται και αποθηκεύονται ηλεκτρονικά σε ψηφιακή μορφή σε ομάδες, γνωστές ως μπλοκ.
Κάθε μπλοκ έχει συγκεκριμένα όρια αποθήκευσης και ως εκ τούτου μπορεί να αποθηκεύσει περιορισμένο αριθμό δεδομένων. Ένα εγγενές χαρακτηριστικό των μπλοκ είναι το κρυπτογραφικός αποτύπωμά του (hash), δηλαδή η κρυπτογραφημένη ταυτότητα του μπλοκ. Επιπλέον, κάθε μπλοκ περιέχει το hash του προηγούμενου μπλοκ με το οποίο συνδέεται, σχηματίζοντας μια ασφαλή, αμετάβλητη αλυσίδα δεδομένων. Κατά συνέπεια, τα δεδομένα του blockchain είναι μη αναστρέψιμα, δεδομένου ότι αφού καταγραφούν σε κάθε μπλοκ δεν μπορούν να τροποποιηθούν αναδρομικά χωρίς να τροποποιηθούν όλα τα επόμενα μπλοκ. Τα νεοπροστιθέμενα δεδομένα που ακολουθούν συγκεντρώνονται σε ένα νεοσχηματισμένο μπλοκ, το οποίο θα προστεθεί επίσης στην αλυσίδα μόλις συμπληρωθεί πλήρως. Όταν ένα μπλοκ συμπληρώνεται, γίνεται μέρος του χρονολογίου και λαμβάνει ακριβή χρονοσήμανση όταν προστίθεται στην αλυσίδα.
Τα δεδομένα που περιέχουν τα μπλοκ εξαρτώνται από τον τύπο του blockchain. Για παράδειγμα, το πιο γνωστό blockchain, είναι το blockchain του πρώτου και μεγαλύτερου σε κεφαλαιοποίηση κρυπτονομίσματος, του Bitcoin. Τα μπλοκ αυτού του blockchain περιέχουν πληροφορίες σχετικά με τις λεπτομέρειες μιας συναλλαγής, όπως ο αγοραστής, ο πωλητής και ο αριθμός των Bitcoins. Σχεδόν κάθε είδους πληροφορία μπορεί να παρακολουθείται και να αποθηκεύεται σε ένα blockchain. Σήμερα, η πιο συνηθισμένη χρήση μέχρι στιγμής είναι ως καταγραφικό συναλλαγών και ψηφιακών περιουσιακών στοιχείων, όπως κρυπτονομίσματα, πνευματική ιδιοκτησία, πνευματικά δικαιώματα κ.λ.π.
Πως λειτουργεί
Για να λειτουργήσει ένα blockchain, απαιτούνται τρεις θεμελιώδεις τεχνολογίες. Κρυπτογραφικά κλειδιά, ένα ομότιμο (peer-to-peer) δίκτυο που λειτουργεί ως κοινόχρηστο λογιστικό βιβλίο και ένα καταγραφικό μέσου για την επαλήθευση και αποθήκευση των αρχείων του δικτύου του blockchain.
Κάθε μέλος στο δίκτυο blockchain διαθέτει δύο τύπους κλειδιών, το ιδιωτικό κλειδί και το δημόσιο κλειδί, τα οποία παράγουν μια μοναδική ψηφιακή ταυτότητα για όλους και χρησιμοποιούνται για την εκτέλεση συναλλαγών μεταξύ δύο μερών. Η ψηφιακή διεύθυνση του αποστολέα (δημόσιο κλειδί), η διεύθυνση του παραλήπτη, η συναλλαγή και τα στοιχεία του ιδιωτικού κλειδιού κρυπτογραφούνται με μια τεχνολογία κατακερματισμού που ονομάζεται αλγόριθμος SHA256. Στη συνέχεια, οι κρυπτογραφημένες πληροφορίες μεταδίδονται σε όλο τον κόσμο στο peer-to-peer δίκτυο και προστίθενται στο blockchain μετά από επαλήθευση.
Τα μπλοκ αποτελούνται από μια επικεφαλίδα και δεδομένα που αφορούν συναλλαγές που λαμβάνουν χώρα εντός μιας καθορισμένης χρονικής περιόδου. Η χρονοσφραγίδα του μπλοκ χρησιμοποιείται για τη δημιουργία του hash του. Όταν δημιουργηθεί ένα μπλοκ, κάθε επόμενο μπλοκ χρησιμοποιεί το hash του προηγούμενου για να υπολογίσει το δικό του. Το ομότιμο δίκτυο∙ ένας μεγάλος αριθμός ατόμων που ενεργούν ως τις αρχές του blockchain, το χρησιμοποιούν ως δημόσιο λογιστικό βιβλίο προκειμένου να καταλήξουν σε συναίνεση σχετικά με τις συναλλαγές που πραγματοποιούνται σε αυτό. Όταν εγκρίνουν μια συναλλαγή, αυτή επαληθεύεται μαθηματικά για να διασφαλιστεί ότι είναι έγκυρη, γεγονός που οδηγεί σε μια επιτυχημένη ασφαλής συναλλαγή μεταξύ δύο μελών του δικτύου.
Μόλις προστεθεί ένα μπλοκ, μπορεί να γίνει αναφορά σε αυτό σε επόμενα μπλοκ, αλλά δεν μπορεί να αλλάξει. Εάν κάποιος προσπαθήσει να αλλάξει ένα μπλοκ, τα hash για τα προηγούμενα και τα επόμενα μπλοκ θα αλλάξουν επίσης και θα διαταράξουν την κατάσταση του λογιστικού βιβλίου. Όταν δεν επιτυγχάνεται συναίνεση, οι άλλοι υπολογιστές στο δίκτυο γνωρίζουν ότι έχει προκύψει πρόβλημα και δεν προστίθενται νέα μπλοκ στο blockchain μέχρι να το πρόβλημα να επιλυθεί.
Οφέλη
Το blockchain έχει αλλάξει τον τρόπο με τον οποίο αντιλαμβανόμαστε τα προβλήματα. Έχει αποφέρει πολλά οφέλη. Η τεχνολογία blockchain επιλύει βασικά ζητήματα όπως η εμπιστοσύνη σε ένα δίκτυο. Αλλάζοντας τη βασική παράμετρο, την εμπιστοσύνη, κάθε οργανισμός μπορεί να επικεντρωθεί στην επίλυση των προβλημάτων που έχει. Η οικοδόμηση εμπιστοσύνης μεταξύ των εμπορικών εταίρων, η πλήρης διαφάνεια, ο εξορθολογισμός των διαδικασιών και η ταχύτερη επίλυση των προβλημάτων μέσω του blockchain, όλα αυτά συμβάλλουν σε ισχυρότερες, πιο ανθεκτικές αλυσίδες εφοδιασμού και καλύτερες επιχειρηματικές σχέσεις.
Παρά την πολυπλοκότητά του, το δυναμικό του blockchain ως αποκεντρωμένη μορφή αποθήκευσης αρχείων είναι σχεδόν απεριόριστο. Κυρίως αυτά τα οφέλη σχετίζονται στενά με τα βασικά χαρακτηριστικά του.
- Καλύτερη διαφάνεια: Για να βελτιώσουν τη διαφάνεια, οι οργανισμοί προσπάθησαν να εφαρμόσουν περισσότερους κανονισμούς. Υπάρχει όμως ένα πράγμα που δεν κάνει κανένα σύστημα 100% διαφανές, ο συγκεντρωτισμός. Με το blockchain, ένας οργανισμός μπορεί να επιλέξει ένα πλήρως αποκεντρωμένο δίκτυο όπου δεν υπάρχει ανάγκη για μια κεντρική αρχή, βελτιώνοντας τη διαφάνεια του συστήματος.
- Ενισχυμένη ασφάλεια: Τα δεδομένα είναι ευαίσθητα και κρίσιμα και το blockchain μπορεί να αλλάξει σημαντικά τον τρόπο με τον οποίο αντιμετωπίζονται οι κρίσιμες πληροφορίες, δημιουργώντας ένα αρχείο που δεν μπορεί να αλλοιωθεί και είναι κρυπτογραφημένο. Τα ζητήματα απορρήτου μπορούν επίσης να αντιμετωπιστούν με την ανωνυμοποίηση των προσωπικών δεδομένων και τη χρήση δικαιωμάτων για την αποτροπή της πρόσβασης. Τέλος, οι πληροφορίες αποθηκεύονται σε ένα δίκτυο υπολογιστών και όχι σε έναν μόνο διακομιστή, γεγονός που καθιστά δύσκολη την προβολή των δεδομένων από τους χάκερ.
- Πραγματική ιχνηλασιμότητα: Με τη δημιουργία μιας διαδρομής ελέγχου που καταγράφει την προέλευση ενός περιουσιακού στοιχείου σε κάθε βήμα της διαδρομής του, η αλυσίδα εφοδιασμού γίνεται πιο διαφανής από ποτέ. Δίνει τη δυνατότητα σε κάθε μέρος να εντοπίζει τα αγαθά και να διασφαλίζει ότι δεν αντικαθίστανται ή δεν χρησιμοποιούνται καταχρηστικά κατά τη διάρκεια της διαδικασίας της αλυσίδας εφοδιασμού.
- Αυξημένη αποδοτικότητα και ταχύτητα: To blockchain λύνει τις παραδοσιακές, χρονοβόρες διαδικασίες και τις αυτοματοποιεί για να μεγιστοποιήσει την αποδοτικότητα. Εξαλείφει επίσης τα ανθρώπινα λάθη με τη βοήθεια της αυτοματοποίησης.
- Μειωμένα κόστη: Χρησιμοποιώντας το blockchain, οι οργανισμοί μπορούν να μειώσουν πολλά κόστη που σχετίζονται με τους προμηθευτές. Αφού δεν έχει κάποιον κεντρικό φορέα, δεν υπάρχει ανάγκη να πληρώσετε για οποιοδήποτε κόστος προμηθευτή. Επιπλέον, απαιτείται λιγότερη αλληλεπίδραση όταν πρόκειται για την επικύρωση μιας συναλλαγής, απομακρύνοντας περαιτέρω την ανάγκη να δαπανηθούν χρήματα ή χρόνος για να γίνουν βασικά διεργασίες.
