Τι είναι το κρυπτονόμισμα
Το κρυπτονόμισμα είναι ένα ψηφιακό ή εικονικό νόμισμα που ασφαλίζεται μέσω κρυπτογράφησης, η οποία κάνει σχεδόν αδύνατη την παραχάραξη ή την περίπτωση να χρησιμοποιηθεί ταυτόχρονα σε πάνω από μια συναλλαγή («διπλή δαπάνη»). Πολλά κρυπτονομίσματα αποτελούνται από αποκεντρωμένα δίκτυα που βασίζονται στην τεχνολογία blockchain – ένα «λογιστικό βιβλίο» (ledger) που επιβάλλεται από ένα ανομοιογενές δίκτυο υπολογιστών όπου καταγράφονται αδιάλειπτα όλες οι συναλλαγές κρυπτογράφησης που λαμβάνουν χώρα.
Ο όρος «crypto» αναφέρεται στους διάφορους αλγόριθμους κρυπτογράφησης και τις κρυπτογραφικές τεχνικές που διασφαλίζουν αυτές τις καταχωρίσεις, όπως η κρυπτογράφηση «ελλειπτικής καμπύλης» (elliptical curve encryption), τα «ζεύγη δημόσιων-ιδιωτικών κλειδιών» (public-private key pairs) και οι «συναρτήσεις κατακερματισμού» (hashing functions).
Ένα χαρακτηριστικό, όμως, των κρυπτονομισμάτων που τα ξεχωρίζει είναι ότι γενικά δεν τα εκδίδει κάποια κεντρική αρχή ούτε υποστηρίζονται από κάποια δημόσια ή ιδιωτική οντότητα, πράγμα που σημαίνει – θεωρητικά – ότι δεν μπορεί κανείς να παρέμβει σε αυτά και να τα χειραγωγήσει. Σε αντίθεση με το προαναφερθέν εικονικό χρήμα, τo παραστατικό χρήμα (fiat) αντλεί την εξουσία τους ως μέσο συναλλαγών από την κυβέρνηση ή τις νομισματικές αρχές. Για παράδειγμα, κάθε χαρτονόμισμα δολαρίου υποστηρίζεται από την Ομοσπονδιακή Τράπεζα των ΗΠΑ.
Ως εκ τούτου, είναι δύσκολο να υποστηριχθεί το νομικό τους καθεστώς σε διάφορες οικονομικές δικαιοδοσίες σε όλο τον κόσμο, ενώ το γεγονός ότι τα κρυπτονομίσματα λειτουργούν σε μεγάλο βαθμό εκτός των περισσότερων υφιστάμενων χρηματοπιστωτικών υποδομών δεν τα βοηθάει, έχοντας επιπτώσεις στη χρήση τους στις καθημερινές συναλλαγές.
Τα κρυπτονομίσματα είναι νόμιμα στην Ευρωπαϊκή Ένωση. Τα παράγωγα και άλλα προϊόντα που χρησιμοποιούν κρυπτονομίσματα θα πρέπει να χαρακτηρίζονται ως «χρηματοπιστωτικά μέσα». Τον Ιούνιο του 2021, η Ευρωπαϊκή Επιτροπή εξέδωσε τον κανονισμό για τις αγορές κρυπτογραφικών μέσων (MiCA), ο οποίος θέτει εγγυήσεις για τη ρύθμιση και θεσπίζει κανόνες για τις εταιρείες ή τους πωλητές που παρέχουν χρηματοοικονομικές υπηρεσίες με τη χρήση κρυπτονομισμάτων.
Η Επιτροπή Κεφαλαιαγοράς των ΗΠΑ (SEC), τέλος, έχει δηλώσει ότι το Bitcoin και το Ethereum δεν αποτελούν κινητές αξίες.
Πώς λειτουργούν τα κρυπτονομίσματα
Η λέξη «crypto» σημαίνει κυριολεκτικά κρυφό ή μυστικό. «Κρυπτογράφηση» σημαίνει «μυστική γραφή» – η ικανότητα ανταλλαγής μηνυμάτων που μπορούν να διαβαστούν μόνο από τον προοριζόμενο παραλήπτη. Με απλά λόγια, η κρυπτογράφηση είναι μια τεχνική για την αποστολή ασφαλών μηνυμάτων μεταξύ δύο ή περισσότερων συμμετεχόντων: ο αποστολέας κρυπτογραφεί ένα μήνυμα, το «κρυπτο-κείμενο», χρησιμοποιώντας ένα είδος κλειδιού και αλγορίθμου, στέλνει το «κρυπτο-κείμενο» στον παραλήπτη και ο παραλήπτης το αποκρυπτογραφεί για να παράγει το αρχικό μήνυμα.
Κεντρικό ρόλο στην ελκυστικότητα και τη λειτουργικότητα του Bitcoin και άλλων κρυπτονομισμάτων παίζει η τεχνολογία blockchain («αλυσίδα μπλοκ»). Όπως υποδηλώνει το όνομά της, η αλυσίδα μπλοκ είναι ουσιαστικά ένα σύνολο συνδεδεμένων μπλοκ που θυμίζουν ένα ηλεκτρονικό λογιστικό βιβλίο. Κάθε μπλοκ περιέχει ένα σύνολο συναλλαγών που έχουν επαληθευτεί ανεξάρτητα από κάθε μέλος του δικτύου. Κάθε νέο μπλοκ που δημιουργείται πρέπει να επαληθεύεται από κάθε κόμβο πριν επιβεβαιωθεί, καθιστώντας σχεδόν αδύνατη την παραποίηση του ιστορικού των συναλλαγών. Τα περιεχόμενα του ηλεκτρονικού λογιστικού βιβλίου πρέπει να συμφωνηθούν από ολόκληρο το δίκτυο ενός μεμονωμένου κόμβου ή υπολογιστή που διατηρεί αντίγραφο του λογιστικού βιβλίου.
Η κύρια χρήση των κρυπτονομισμάτων έγκειται στο ότι επιτρέπουν ασφαλείς άμεσες ηλεκτρονικές πληρωμές, αν και κάθε κρυπτονόμισμα ισχυρίζεται ότι έχει διαφορετική λειτουργία και προδιαγραφές. Για παράδειγμα, το ether του Ethereum διατίθεται στην αγορά ως τροφοδοτικό για την υποκείμενη πλατφόρμα έξυπνων συμβολαίων και το XRP της Ripple χρησιμοποιείται από τις τράπεζες για τη διευκόλυνση των μεταφορών μεταξύ διαφορετικών γεωγραφικών περιοχών.
Επί του παρόντος, κρυπτονομίσματα όπως το Bitcoin χρησιμεύουν ως ενδιάμεσα νομίσματα για τη διεκπεραίωση διασυνοριακών μεταφορών χρημάτων. Έτσι, ένα fiat νόμισμα μετατρέπεται σε Bitcoin (ή άλλο κρυπτονόμισμα), μεταφέρεται διασυνοριακά και, στη συνέχεια, μετατρέπεται στο fiat νόμισμα προορισμού. Η μέθοδος αυτή εξορθολογίζει τη διαδικασία μεταφοράς χρημάτων και την καθιστά φθηνότερη.
Επειδή δεν χρησιμοποιούν μεσάζοντες, οι μεταφορές κρυπτονομισμάτων μεταξύ δύο συναλλασσόμενων μερών είναι πολύ πιο γρήγορες σε σύγκριση με τις συνήθεις μεταφορές χρημάτων. Η λήψη δανείων μέσω της αποκεντρωμένης χρηματοδότησης είναι ένα καλό παράδειγμα τέτοιων αποκεντρωμένων μεταφορών. Αυτά τα δάνεια, τα οποία διεκπεραιώνονται χωρίς την παροχή εγγυήσεων, μπορούν να εκτελεστούν μέσα σε δευτερόλεπτα και χρησιμοποιούνται στις επενδύσεις.
Υπάρχουν και κάποιες επιχειρήσεις λιανικής ή ηλεκτρονικού εμπορίου, οι οποίες μπορεί να δέχονται τα κρυπτονομίσμτα ως τρόπο πληρωμής, αλλά, στην πραγματικότητα, τα κρυπτονομίσματα, ακόμη και τα πιο δημοφιλή όπως το Bitcoin, χρησιμοποιούνται ελάχιστα για συναλλαγές λιανικής.
Πού και πώς να αγοράσετε κρυπτονομίσματα
Μπορείτε να επιλέξετε να αγοράσετε και να αποθηκεύσετε απευθείας ένα ή περισσότερα κρυπτονομίσματα. Τα κρυπτονομίσματα μπορούν να αγοραστούν από ανταλλακτήρια κρυπτονομισμάτων, με κάποια ανταλλακτήρια, για παράδειγμα, να επιτρέπουν την αγορά κρυπτονομισμάτων με μόλις 2 δολάρια στο τοπικό σας νόμισμα.
Το πρωτο πράγμα που πρέπει να κάνετε είναι να επιλέξτε ποιό ανταλλακτήριο κρυπτονομισμάτων θέλετε να χρησιμοποιήσετε. Καλό θα είναι αυτό να είναι ένα αξιόπιστο, γνωστό ανταλλακτήριο με μεγάλη ποικιλία νομισμάτων. Έπειτα, θα πρέπει να ανοίξετε έναν λογαριασμο στο ανταλλακτήριο, όπου θα δώσετε τα προσωπικά σας στοιχεία.
Προτού μπορέσετε να αγοράσετε κρυπτονομίσματα, πρέπει να χρηματοδοτήσετε το λογαριασμό με κάποιο άλλο νόμισμα, όπως δολάρια ΗΠΑ. Μόλις γίνει αυτό, μπορείτε πλέον να αποφασίσετε ποιό ή ποιά κρυπτονομίσματα θέλετε να αγοράσετε και, ακολουθώντας τις οδηγίες του εκάστοτε ανταλλακτηρίου που έχετε διαλέξει, υποβάλλετε και ολοκληρώνετε την αγορά.
Αφού ολοκληρωθεί η αγορά σας, οι πληροφορίες που χρειάζεστε για να αποκτήσετε πρόσβαση στα κρυπτονομίσματά σας βρίσκονται σε ένα ψηφιακό πορτοφόλι. Αυτό το πορτοφόλι μπορεί να φιλοξενείται είτε από το ανταλλακτήριο κρυπτονομισμάτων είτε από έναν ανεξάρτητο πάροχο πορτοφολιού.
Εάν δεν θέλετε να επιλέξετε μεταξύ μεμονωμένων κρυπτονομισμάτων, τότε μπορείτε να επενδύσετε σε ένα αμοιβαίο κεφάλαιο που επικεντρώνεται στα κρυπτονομίσματα. Έχετε τη δυνατότητα να επιλέξετε μεταξύ διαπραγματεύσιμων αμοιβαίων κεφαλαίων (ETF), όπως τα αμοιβαία κεφάλαια δείκτη και τα αμοιβαία κεφάλαια μελλοντικής εκπλήρωσης, εκτός από μια σειρά επενδυτικών καταπιστευμάτων κρυπτονομισμάτων. Ορισμένα αμοιβαία κεφάλαια με επίκεντρο το κρυπτονόμισμα επενδύουν απευθείας σε κρυπτονόμισμα, ενώ άλλα επενδύουν σε εταιρείες με επίκεντρο το κρυπτονόμισμα ή σε παράγωγους τίτλους όπως συμβόλαια μελλοντικής εκπλήρωσης. Τέλος, μπορείτε να επενδύσετε σε κρυπτονομίσματα και μέσω Συμβολαίων επί της Διαφοράς (CFDs).
Η επένδυση σε κρυπτονομίσματα θεωρείται επικίνδυνη, καθώς, οι τιμές των κρυπτονομισμάτων, ακόμη και των πιο καθιερωμένων, είναι πολύ πιο ευμετάβλητες από τις τιμές άλλων περιουσιακών στοιχείων, όπως οι μετοχές. Οι τιμές των κρυπτονομισμάτων στο μέλλον θα μπορούσαν επίσης να επηρεαστούν από ρυθμιστικές αλλαγές, με την πιθανότητα το κρυπτονόμισμα να καταστεί παράνομο και, ως εκ τούτου, να μην έχει αξία.
Εάν αποφασίσετε να επενδύσετε σε κρυπτονόμισμα, είναι σημαντικό να ερευνήσετε προσεκτικά κάθε ψηφιακό νόμισμα πριν το αγοράσετε. Δώστε προσοχή στις χρεώσεις συναλλαγών όταν πραγματοποιείτε αγορές κρυπτονομισμάτων, επειδή οι χρεώσεις αυτές μπορεί να διαφέρουν σημαντικά μεταξύ των νομισμάτων. Δεδομένης της επικινδυνότητας των κρυπτονομισμάτων, είναι ιδιαίτερα σημαντικό να μην επενδύετε περισσότερα χρήματα σε κρυπτονομίσματα από όσα μπορείτε να χάσετε.
